Veteranen met een missie.

Binnen de Nederlandse veteranengemeenschap zijn vele veteranen actief als vrijwilliger. De een sluit zich aan bij een bestaande organisatie en de ander richt samen met (ex) collega’s een stichting op om hun doel te bewerkstelligen.

Om deze initiatieven te versterken en te ondersteunen zijn een aantal van deze organisaties een verbintenis aangegaan onder de naam "Veteranen met een missie".

Ook de stichting Veteranen Actief maakt deel uit van deze groep.

Het Veteraneninstituut in Doorn ondersteunt dit initiatief van harte.

Veteranen met een missie.

Veruit de meeste organisaties zijn actief in hun voormalig uitzendgebied, vaak zijn dit voorma­lige oorlogsgebieden. Relatief veel projecten richten zich op kinderen, jongeren en onderwijs. Voorbeelden hiervan zijn weeshui­zen, programma’s voor jongeren die een oorlogstrauma opliepen en projecten waarbij jongeren kansen krijgen om (secundair) onderwijs te volgen. Daarnaast zijn er relatief veel initiatieven op het vlak van gezond­heidszorg.

Handen uit de mouwen

Uit het onderzoek komt naar voren dat Veteranen met een Missie doeners zijn. Ze willen de mensen voor wie ze zich inzetten concreet helpen en snel resultaat boeken. In bijna alle gevallen voeren de veteranen deze projecten uit als vrijwilligerswerk. Veteranen hebben besef van de kleinschalig­heid van hun eigen initiatieven, maar onderschatten tegelijkertijd de neven­effecten van hun projecten, zoals de wijze waarop hun eigen project bijdraagt aan een grotere betrokken­heid van Nederlanders bij ontwik­kelingssamenwerking.

De kracht van de veteranen blijkt uit de intensieve voorbereiding op hun uitzending, waardoor de veteranen vaak goed op de hoogte zijn van de specifieke situatie in een projectland. Door hun langdurige verblijf tijdens hun uitzending beschikken ze over eigen contactpersonen en net­werken. Daarnaast hebben ze vaak specifieke militaire expertise – varië­rend van de kennis van landmijnen tot het kunnen organiseren onder primitieve omstandigheden.

Lange traditie van humanitaire projecten

Veteranen kennen een lange traditie van het opzetten van kleinschalige humanitaire projecten. Die traditie omspant inmiddels meer dan een halve eeuw, een enkel project gaat zelfs terug tot de periode van vóór de Tweede Wereldoorlog. Nederland heeft veel dienstplichtigen en beroeps­militairen uitgezonden naar ontwik­kelingslanden. De projecten van Veteranen met een Missie sluiten aan op de trend van het groeiende aantal particulieren dat

ontwikkelingsprojecten opzet. Het verschil is dat deze activiteit bij de veteranen langer geleden begonnen is en - in tegenstelling tot de reguliere particuliere initiatieven - niet tijdens vakanties in ontwikkelingslanden is ontstaan, maar tijdens hun werk­zaamheden als militair.

Traumaverwerking en weder­opbouw centraal

Grote persoonlijke betrokkenheid heeft in veel gevallen te maken met de ver­werking van de aan een uitzending verbonden indrukwekkende beelden en ervarin­gen. En eveneens met gevoelens van machteloosheid en de mensen ter plekke niet in de steek te mogen laten. Vanwege dit aspect van verwerking is er een directe relatie tussen de huma­nitaire initiatieven van veteranen ener­zijds en nazorg voor oud-militairen anderzijds – een belangrijk punt voor Defensie, maar ook voor de samenle­ving als geheel. Een voorbeeld hier­van is de stichting ‘Veteranen Actief’. Zij organiseert terugkeerreizen naar voormalig Joegoslavië, waarbij vetera­nen gedurende een week de handen uit de mouwen steken en bouwen aan bijvoorbeeld een cultureel buurtcen­trum. Hierbij staan zowel wederop­bouw als traumaverwerking centraal.

Bron: Onderzoek NCDO/Veteraneninstituut 2008.